De terugroepwet past naar mijn mening in het rijtje van muilkorfwetten en hoort niet thuis in een democratie. Want hiermee kunnen kritische volksvertegenwoordigers worden gemuilkorfd. Dan zorg je ervoor dat leden het partijbelang gaan plaatsen boven het volksbelang, en dat kan nooit de bedoeling zijn.” Zo sprak NDP-parlementariër Stephan Tsang op donderdag 16 januari in het parlement bij de behandeling van de Wet Beëindiging Lidmaatschap Volksvertegenwoordigende Organen, beter bekend als de Terugroepwet.
Volgens Tsang was de conceptwet in 2022 zo gehaast ingediend. “Het werd afgejast in commissieverband, want de stakeholders klaagden ook dat ze te weinig tijd kregen om te bestuderen. En ineens komt het na 2.5 jaren vandaag op agenda voor de openbare behandeling. Het getuigt mijns inziens wederom van het chaotisch en ad hoc beleid.” De wet is volgens de parlementariër bedoeld om invulling te geven aan artikel 68 lid 1c van de grondwet.
Tsang zegt dat terugroeping op zichzelf al discutabel is, omdat er meningen zijn dat terugroeping niet democratisch is. Hij stelt voorop dat artikel 52 lid 1 van de grondwet aangeeft dat de politieke macht bij het volk ligt en niet bij een politieke organisatie. “Toch zegt de grondwet in artikel 68 lid 1c dat terugroeping bij wet moet worden geregeld. Het is een tegenstelling in de grondwet”, aldus Tsang.
Hij benadrukt dat “democratisch of niet democratisch” nu niet ter discussie is. Tsang: “Wat speelt op het moment is een voor mij zeer discutabele toevoeging in deze wetswijziging. En dat is, dat royement als grond van terugroeping van DNA leden is toegevoegd.” De parlementariër vindt dit zeer gevaarlijk. Hij zegt dat met het toevoegen van royement als grond van terugroeping, de onafhankelijke positie van een volksvertegenwoordigend lid helemaal onderuit wordt gehaald.
“Onze kiesregeling is zodanig dat een politieke partij iemand kandidateert, maar een politieke partij kan niet een persoon doen binnenkomen. De leden die gekozen zijn, worden door het volk gekozen. Het volksbelang mag nooit onderhevig zijn aan het partijbelang”, aldus Tsang verder. Hem bekruipt het gevoel dat deze wet ineens weer op agenda is gekomen, omdat men ziet dat het vertrouwen in de coalitie en het beleid wankelt. Volgens hem moest het gehaast komen om twee kritische leden van de coalitie te muilkorven.
Tsang: “Het toevoegen van royement maakt van de terugroepwet een dwang en muilkorfwet. Het is duidelijke autocratie waar deze regering naartoe wil met deze wijzigingen. Disciplinaire maatregelen binnen een partij horen los te staan van de handelingen van een volksvertegenwoordiger. Wanneer volksvertegenwoordigers puur partijbelang dienen is dat gevaarlijk. Wanneer een partij groot wordt vanwege etnische politiekvoering en je voert deze wet in, dan is er geen sprake meer van landsbelang of volksbelang, maar van etnisch belang. Met de polarisatie die we hebben gezien in de regering, huiver ik wanneer ik zie dat deze wet ineens weer op agenda komt.”
